Menu
U ontmoet enkele zuivere voorbeelden van Jugendstil. Arnhem heeft ook een paar gebouwen, die gebouwd zijn naar de principes van de “Amsterdamse School”, “UM 1800” en “Art Deco”. We laten zien hoe deze stijl zo wezenlijk anders is dan de “Neo-stijlen”, die het straatbeeld de hele 19e eeuw domineerden. Het zal opvallen dat sommige architecten, zoals Willem Diehl, duidelijk hun sporen hebben nagelaten.
Een stadswandeling van het laatste stuk vestingstad naar de plek waar de belangrijkste van alle poorten stond. We zien het huis der Provincie, de Oude Markt, het oude en nieuwe stadhuis, de laat-Gotische Eusebiuskerk. Dan het stegenkwartier in, het oude stadshart met monumenten en verhalen. Via de Bakkerstraat naar Rozet, ons Cultureel Centrum. We eindigen bij de Rijnpoort, waar de eerste Slag om Arnhem plaatsvond.
We beginnen bij de Molenplaats in Sonsbeek. De laatste werkende watermolen van de 10, die we ooit langs de Jansbeek konden aantreffen. Via de waterval en de Witte Villa naar de Belvedère en de Burgemeesterswijk. Vervolgens via de loop van de beek naar het Willemsplein. Dan de oude stad in en bekijken we de sporen, die bijna 800 jaar stadsontwikkeling hebben achtergelaten. Van vestingstad naar nu. We eindigen op de Korenmarkt, ooit het bruisend hart van de graanhandel, waar nu iets anders “bruist”.
De Jansbeek, Arnhems bekendste waterpartij, oeroude energiebron voor tien watermolens. De sprengenbeek, als een juweel door Zypendaal en Sonsbeek stromend, was helaas onzichtbaar in de binnenstad vanaf 1874. Maar sinds een paar jaar stroomt hij weer zichtbaar door de stad. Wel met een iets andere route, maar verrassend origineel. We gaan zien wat de beek op zijn weg tegenkomt en wat daar vroeger was. Oude en nieuwe foto’s helpen daarbij. Beken hebben weer een functie, o.a. om oververhitting van de binnenstad te helpen voorkomen.
Een tocht van Arnhem-west naar Arnhem-Oost. Via de Utrechtseweg door het centrum langs de singels naar de Velperweg. Hotel Bellevue is nu het circulaire kantoor van Liander. Het centrum heeft de nodige veranderingen ondergaan. We zien het vierde station, de Steenstraat, de Velperweg met zijn statige villa’s en de Enka, een van de eerste werkgevers voor heel veel arbeiders. Bij Bronbeek aangekomen zien we Arnhems grandeur uit de 19e eeuw. Een reisje met verwondering en herkenning!
Dit keer van Noord naar Zuid door de stad. Op de Hartjesberg liet jongedame van Bayens uit Indië midden 18e eeuw een villa bouwen. We lopen via Sonsbeek kriskras door de binnenstad. Ondanks eeuwenlange ontwikkeling is in de oude binnenstad het stratenplan vrijwel onveranderd. We komen langs het “Wijnglas”, gevormd door o.a. de Wielakkerstraat en de Zwanenstraat waar ooit het chique modehuis van Bünker was en nu de kleding door de Primark wordt geleverd. We komen langs het oudste café en de oudste slagerij. We eindigen tenslotte bij de blauw-witte golven, de plek waar ooit de haven was en die prachtige oude schipbrug lag.
Winkels, het aangezicht van de binnenstad. Een lang verhaal in een korte geschiedenis. Hoe straat- ambulante handel zich verplaatsten naar huis. Hoe de winkelpui als zelfstandige categorie ontwikkelde. Vooral in de 19e eeuw. Glas en ijzer verruimden de mogelijkheden van de architect. De etalage ontwikkelde zich uit de vitrine en leverde mooie gevels op. “Winkelen” werd een werkwoord en door de stad lopen een genot. Vele historische bouwstijlen zijn te herkennen! Winkel mee vanuit je stoel!
We gaan een selectie van bedrijven bekijken. Bedrijven, die van groot belang waren voor Arnhems welvaart. Van ASM tot AKZO, van Billiton tot KEMA, over carrosseriebouwers en bierbrouwers. Van Kapteyn Mobylette en Noppens metaalwaren. Over het aardewerk van de Fayencefabriek en iets verder in Oosterbeek de Socialistische LOV meubelfabriek. Bedrijven, die honderden mensen werk en inkomen bezorgden. Wist u, dat er honderd jaar geleden al elektrische auto’s bestonden?
Van vrijwel alle opeenvolgende bouwstijlen van de laatste 700 jaar is in Arnhem wel een mooi voorbeeld te vinden. De op een na mooiste Gotische kathedraal van Nederland en ons nieuwe Verkeersknooppunt Arnhem Centraal, dat een mooi voorbeeld is van de organische stijl “Blob”. We hebben parels van Art Nouveau zoals het Belderboshuis. Arnhem heeft mooie villa’s in de stijl “Um 1800”. De stijl, ofwel het “Nieuwe Bouwen” is vertegenwoordigd met het gebouw van Artez aan Onderlangs. Ook heeft een aantal architecten van faam zijn sporen achtergelaten.
